Hollie Overton – Laleczka

23.11.2016

Hollie Overton, Laleczka [Baby Doll], tłum. Agnieszka Patrycja Wyszogrodzka-Gaik, Czarna Owca, 2016, 312 stron.

Miałam już okazję czytać kilka książek o porwaniach dzieci, między innymi „Nikt nie widział, nikt nie słyszał” Małgorzaty Wardy, „Dziewięć dni” Gilly MacMillan, „Szukając Emmy” Steeny Holmes (wszystkie trzy skupiały się przede wszystkim na emocjach rodziny zaginionych) czy wreszcie „3096” Natashy Kampush – najtrudniejsza, bo opowiadająca o prawdziwych doświadczeniach długoletniego przetrzymywania. Hollie Overton również wzięła na warsztat taką tematykę, chociaż stworzona przez nią bohaterka była nieco starsza w dniu, w którym zmieniło się jej całe życie – Lili miała szesnaście lat, kiedy zniknęła bez śladu.

Nie zamknął zasuwy. Zapomniał? A może to tylko kolejny test, żeby sprawdzić czy jego laleczka jest mu posłuszna? Popełniłby taki błąd po ośmiu latach kontrolowania wszystkiego? A jeśli to jedyna szansa? Jeśli to ten moment? Musi to zrobić dla swojej córki, która nie zna innego życia niż w zamknięciu. I Lili to robi – ucieka z miejsca, gdzie była więziona, bita, gwałcona i podporządkowywana chorej miłości mężczyzny cenionego w lokalnej społeczności. Była tak blisko swojego domu – ledwie kilka kilometrów – a jednocześnie jakby lata świetlne od niego. Szybko przekona się, że wiele się zmieniło i bitwy o przetrwanie toczone po porwaniu nie będą ostatnimi w jej życiu.

Jestem cierpliwym czytelnikiem i nie przeszkadza mi, że czasami muszę nieco poczekać, aby książkowe wydarzenia całkowicie mnie pochłonęły. Nie będę jednak kryła, że zaczytanie się od pierwszych stron to coś, co zawsze doceniam. Tak było w przypadku „Laleczki” – chciałam tylko do niej zajrzeć, tylko na próbę przeczytać kilka zdań, a zanim się obejrzałam już kilkadziesiąt stron było za mną. Hollie Overton udało się mnie zaintrygować i chociaż czułam, że z tej historii dałoby się wycisnąć jeszcze więcej i kilka razy wzbudziło we mnie wątpliwości zachowanie bohaterów, to na pewno nie uważam czasu przy niej spędzonego za stracony.

Wiem, że po lekturze „3096” być może żadna książka, w której główny nacisk położony zostanie na porwaną osobę, nie wyda mi się wystarczająco prawdziwa. I może dlatego w czasie czytania „Laleczki” nie raz zastanawiałam się czy zachowanie Lili rzeczywiście jest autentyczne, bo jej działania trudno uznać za to, czego można się spodziewać po osobie przez tyle lat więzionej. Z drugiej strony za każdym razem, gdy pojawiał się we mnie taki zgrzyt, nachodziła mnie refleksja – skąd wiem, jak Lili powinna się zachowywać? Czy nie patrzę na nią tylko przez pryzmat własnych wyobrażeń i tego, co znam z opowieści Natashy Kampush? Przecież każdy jest inny i inaczej może radzić sobie z traumą, a akurat Hollie Overton postawiła na bohaterkę, która przez długi czas działa, jakby napędzała ją wewnętrzna złość, potrzeba kontroli i robienia wszystkiego po swojemu, czego w czasie ostatnich ośmiu lat była pozbawiona. Doprowadza do konfrontacji ze swoim prześladowcą, chce by wszystko działo się na jej warunkach, ale tak naprawdę wiele rzeczy w sobie dusi.

Lubiany przez wszystkich nauczyciel angielskiego okazuje się potworem, który nawet po zatrzymaniu będzie próbował odwrócić wszystko na swoją korzyść. Jego kreacja była obiecująca i między innymi z nim wiąże się mój pewien niedosyt wobec tej książki – Hollie Overton stworzyła postaci, które mnie intrygowały, ale których portrety psychologiczne można było pogłębić i bardziej rozbudować. Miałam też poczucie, że niektóre wątki zasługiwały na poświęcenie im więcej czasu, a tak to niestety tworzyły się momentami zbyt szybkie przeskoki. Te mankamenty nie sprawiły jednak, że nie wczułam się w kolejne wydarzenia, bo akurat pod tym względem nie mogę autorce niczego zarzucić. Przekonała mnie kreacją siostry bliźniaczki porwanej Lili, czyli Abby, która przez ostatnie osiem lat nie do końca radziła sobie z życiem. Chwilami mnie irytowała, ale zawsze mówię, że grunt to stworzenie bohaterów, którzy nie są czytelnikowi obojętni, a ona zdecydowanie taka dla mnie nie była. Pewnie nie bez znaczenia był tu fakt, że autorka również ma siostrę bliźniaczkę, co jak sądzę pozwoliło jej bardzo prawdziwie przedstawić relację między siostrami.

Niektóre końcowe wydarzenia „Laleczki” były dla mnie zaskoczeniem, a jedno szczególnie mnie rozbiło. Nie było takiego zwrotu akcji w scenariuszu, który ułożyłam sobie w głowie, ale myślę, że historia dzięki takiemu zabiegowi (jak to człowiek musi krążyć dookoła, żeby za dużo nie zdradzić) zyskała.

Książka Hollie Overton nie wstrząsnęła mną tak, jak „3096” i nie dostarczyła tyle napięcia, co „Dziewięć dni”, ale w tej debiutanckiej powieści dostrzegam duży potencjał, który odpowiednio ukierunkowany może sprawić, że w kolejnych nie tylko ekspresowo się zaczytam, ale też nawet przez myśl mi nie przejdzie, że czegoś w nich brakuje.

Garść cytatów:

„Potwory nie zioną ogniem, Missy”. (s. 158)

~~*~~

Za książkę dziękuję Wydawnictwu Czarna Owca.

Inne książki Hollie Overton na K-czyta

[Kasia]

18 komentarze

Dominika S.24 lis 2016, 06:08:00
Myślę, że sięgnę po tę powieść. Jestem ciekawa jak bohaterka poradziła sobie w tej okropnej rzeczywistości, w której zamknął ją porywacz. Zastanawiam się też jak wyglądał jej powrót do normalnego świata.
OdpowiedzUsuń
Odpowiedzi
Agata P24 lis 2016, 06:09:00
Chętnie przeczytałabym "Laleczkę", choć pewnie nie byłaby to łatwa lektura. Szczerze mówiąc na "3096" chyba nie umiałabym się zdecydować, bo świadomość, że to nie fikcja byłaby zbyt bolesna :/
OdpowiedzUsuń
Odpowiedzi
Unknown24 lis 2016, 07:57:00
Brrr... aż mnie ciarki przeszły, chociaż widziałam już tyle dokumentów i słyszałam tyle historii na ten temat. Fabuła wydaje się trochę oklepana, ale jak sama wspomniałaś, każda historia jest inna, każdy przeżywa życie inaczej, więc byłabym skłonna sięgnąć po "Laleczkę" :)
Niedosyt co do wątków, czy postaci może też wiązać się z rygorem narzuconym autorce przez wydawnictwo... Kto wie? :)
OdpowiedzUsuń
Odpowiedzi
Elenkaa24 lis 2016, 09:25:00
Ja właściwie nie czytałam książek O porwaniach oprócz jednej, którą sobie przypominam, częściej oglądam filmy ;)
OdpowiedzUsuń
Odpowiedzi
Sylwia (nieperfekcyjnie.pl)24 lis 2016, 11:23:00
Świetna recenzja! Idealnie pokazałaś wady oraz zalety tej powieści. W zasadzie rzadko sięgam po takie książki, jednak tak o niej napisałaś, że na pewno poszukam jej w bibliotece. Chociaż nie wiem, czy będąc mamą, powinnam czytać takie historie, bo aż krew mrozi mi się w żyłach, gdy sobie wyobrażę, abym miała stanąć w takiej sytuacji...
OdpowiedzUsuń
Odpowiedzi
Czarne Espresso24 lis 2016, 11:45:00
Rzadko mi się zdarza czytać książki o tej tematyce, jakoś nie po drodze mi z nimi, ale ta mnie zainteresowała. Jestem ciekawa jak bohaterka sobie poradziła w takiej sytuacji.
OdpowiedzUsuń
Odpowiedzi
Meg Sheti24 lis 2016, 11:46:00
W ogóle nie słyszałam o tej powieści, ani o autorce, ale wydaje się być nie najgorsze ;) Takie nawet w klimacie ;)
OdpowiedzUsuń
Odpowiedzi
Amanda24 lis 2016, 21:03:00
Historia brzmi intrygująco, więc chyba nawet mimo jakichś wad, dam szansę tej książce i sama przekonam się, jakie będą moje wrażenia. ;)
OdpowiedzUsuń
Odpowiedzi
Unknown26 lis 2016, 00:19:00
Książka porusza temat, który bardzo mnie ciekawi i mimo, że zachęciłaś mnie do lektury tej pozycji to jeszcze bardziej zwróciłaś moją uwagę na książkę " 3096".
Historię Nataschy znam- wiele czytałam, dużo oglądałam- ale myślę, że jej książka będzie uzupełnieniem tego wszystkiego. Obie pozycje lądują na moją listę: "Przeczytać" :)
OdpowiedzUsuń
Odpowiedzi