Agatha Christie, Morderstwo w Orient Expressie [Murder on the Orient Express], tłum. Marta Kisiel-Małecka, Wydawnictwo Dolnośląskie, 2014, 264 strony.

Teoretycznie spotkałam się już raz z Agathą Christie, choć o bezpośrednim poznaniu nie do końca może być mowa. Jakiś czas temu czytałam „Pajęczynę”, która pierwotnie była sztuką teatralną stworzoną przez mistrzynię kryminałów, ale prozatorski kształt nadał jej Charles Osborne. Dopiero sięgając po „Morderstwo w Orient Expressie” miałam więc poczucie, że tym razem rzeczywiście zaczynam podróż z autorką, o której tyle słyszałam. I jak przez pierwsze kilkanaście stron nie do końca mogłam się wgryźć w całą powieść, tak wsiadając na kolejnej stacji nie byłam w stanie się już od niej oderwać. Ostatnie kartki natomiast przeczytałam z rozdziawioną buzią, raz po raz kiwając z uznaniem głową. O tak, myślę, że z Panią Christie zdecydowanie się polubimy. 

Detektyw Herkules Poirot miał spędzić w Stambule trochę czasu, ale nie było mu dane rozkoszować się widokiem takich zabytków jak Hagia Sofia. Otrzymał bowiem nagłe wezwanie powrotu do Anglii i w trybie przyspieszonym wsiadł do Orient Expressu, nie podejrzewając, że już tam czeka na niego sprawa do rozwiązania. Pan Ratchett, który w trakcie podróży prosił detektywa o ochronę, w niewyjaśnionych okolicznościach zostaje nocą brutalne zamordowany w swoim przedziale. Dwanaście ciosów nożem wskazuje, że ktoś chciał mieć absolutną pewność pozbycia się mężczyzny. Zabójca nie przewidział jednak, że pociąg utknie w śnieżnych zaspach, które zawężą krąg podejrzanych do osób znajdujących się w jednym wagonie. Poirot rozpoczyna więc śledztwo, w którym zeznania kolejnych pasażerów mają rzucić nieco światła na wydarzenia tragicznej nocy. Jak to jednak bywa w takich sprawach, z każdym kolejnym słowem jasnych punktów będzie coraz mniej, a czytelnik przestanie być pewny czegokolwiek. 

Zastanawiałam się przed lekturą jaki jest ten sławny Herkules Poirot, który z profesją detektywa kojarzy się niemal od razu, nawet tym, nie mającym doświadczeń z książkami A. Christie. Podglądając jego poczynania ma się wrażenie, że w tym genialnym umyśle działa jakiś niezwykły mechanizm,  pozwalający mu pozornie nieistotne fakty składać w ciąg logicznych wydarzeń. To nieprzeciętnie utalentowany obserwator rzeczywistości i ludzkich zachowań, którego podejrzewam o posiadanie jakiejś niewidocznej lupy dającej mu zupełnie inny, lepszy podgląd codzienności. Podziwiam go jako detektywa, ale poza tym nie bardzo jestem w stanie stwierdzić czy lubię go jako bohatera. Zbyt słabo się jeszcze znamy, ale okazji do kolejnych spotkań na pewno nie zabraknie. 

Kwestia najważniejsza, czyli morderstwo, intrygowało mnie oczywiście najbardziej i chociaż zawsze mam pewną satysfakcję, gdy uda mi się rozwiązać zagadkę przed końcem książki, to jednocześnie liczę na to, że jednak dam się zaskoczyć. Tym razem przyznam, że nie wpadłam akurat na taki finał, co działa na zdecydowany plus całej historii. Na początku końcowych wyjaśnień odrobinę sceptycznie przyglądałam się takiej wersji wydarzeń, ale im dalej, tym kolejne puzzle układanki lepiej do siebie pasowały. Samo śledztwo choć dynamiczne w pojawiających się wciąż nowych okolicznościach, to przeprowadzone było dosyć statycznie. Poirot bardzo metodycznie podchodził do sprawy i skrupulatnie badał wszystkie tropy, a to w efekcie pozwoliło mu na sformułowanie określonych wniosków.

„Morderstwo w Orient Expressie” zdecydowanie spełniło moje oczekiwania i zaostrzyło apetyt – teraz z jeszcze większą przyjemnością sięgnę po kolejne książki A. Christie, wiedząc, że mogę się spodziewać świetnej intelektualnej rozrywki. Dobrze stać się detektywem, nawet jeśli ma się taką okazję jedynie w książkowym świecie. 

  Garść cytatów: 

 "-Proszę wybaczyć te osobistą uwagę: nie podoba mi się pańska twarz (…).” (s. 35)

  „(…) kiedy chcesz złapać królika, wpuszczasz do jego nory fretkę. Jeśli królik tam jest, zaczyna uciekać. Właśnie to zrobiłem.” (s. 190)

Przeczytaj opinię o filmie

Morderstwo w Orient Expressie, reż.Sydney Lumet, 1974